ΠΗΓΑΔΙΑ

Το μεγάλο  πηγάδι λεηλατήθηκε. Οι μεγάλες σκαλιστές πέτρες με τις αυλακιές που χάραξε πάνω τους το σχοινί  που γλιστράει για να ανεβάσει το νερό εξαφανίστηκαν. Θα κοσμήσουν ίσως κάποια βίλα; Θα φτωχύνουν όμως το χωριό, την ομορφιά και την ιστορία του. Έμειναν οι δυο πέτρες με την επιγραφή: «ΧΑΝΔΟΝ Ω ΞΕΝΕ ΥΔΩΡ ΠΙΝΕ ΕΥΧΑΣ Δ’ ΥΠΕΡ ΚΤΙΤΟΡΩΝ ΠΕΜΠΕ,ΑΝΕΚΑΙΝΙΣΘΗ ΤΩΙ 1895-ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ  ΑΝ.Κ. ΓΟΔΙΝΟΥ». Αποτελούν ιστορία για το πηγάδι και το χωριό. Και στέκουν  πάνω- πάνω προκλητικά. Θα τις αφήσουμε κι αυτές ; Δεν θα τις περιφρονήσουμε; Τώρα!

Θα ξεχάσουμε ότι σε δύσκολους  καιρούς  έσωσε το χωριό; Όταν οι γυναίκες περίμεναν στη σειρά για να ρίξουν  το κουβαδάκι, να στραγγίσουν λίγο νερό, μόνο για να ‘χει το σπίτι να πιεί, με μεγάλη οικονομία. Ιστορία και σωτηρία του χωριού!

Για την ιστορία:

Δυστυχώς δεν έχει διασωθεί η χρονολογία που χτίστηκαν τα πηγάδια. Είναι όμως πιθανόν να είχαν κτισθεί  από τους κατοίκους των χωριών «Καμίνια», «Πογδορά» και «Ζαραβέλια» προτού αυτά μετοικήσουν, από τα οποία και υδρεύονταν. Το στόμιο του πλατύτερου πηγαδιού που είναι εκεί  ανακαινίστηκε  πολύ αργότερα με δαπάνη  του αειμνήστου ευεργέτη  Αναστασίου Γουδίνου, όπως μαρτυρά η επιγραφή. ( Β. Οικονόμου).

Βρίσκονται στη βόρεια πλευρά της Ζίτσας και είναι τρία, ένα μεγάλο και δύο  μικρότερα με βάθος 25 μέτρα και πλάτος 4 μ. Σε περίοδο ξηρασίας η ύπαρξη νερού  σ’ αυτά ήταν  λίγη και για να αναβλύση καινούργιο , χρειάζονταν να περάσει πολλή ώρα. Γι’  αυτό  οι γυναίκες, πηγαίνοντας εκεί, έπαιρναν τη σειρά τους , που για να έρθει, χρειάζονταν πολλές ώρες, ακόμη και μια ολόκληρη νύχτα.(Δ.Γύρας)
 Δεν έλειπαν βέβαια και οι ομηρικοί  καυγάδες για το ποια θα ρίξει πρώτη τον κουβά για να βγάλει το λιγοστό νερό. Άλλες πάλι φορές  μπλέκονταν τα σχοινιά και οι κουβάδες στο βυθό του πηγαδιού και άντε να τους ξεμπλέξεις!

Πριν από αρκετά χρόνια, το 1991,   έγινε προσπάθεια καθαρισμού και ανάδειξης των πηγαδιών από τον Πολιτιστικό Σύλλογο  και εθελοντές , μάλιστα ο Χρήστος ο Μαγκλογιάννης ήταν αυτός  που με κίνδυνο της ζωής του κατέβηκε στο πηγάδι για να ανεβάσουν με τη βοήθεια γερανού, τις πέτρες που είχαν πέσει και ότι άλλο άχρηστο υπήρχε μέσα. Από τότε πέρασαν πολλά χρόνια.

Πριν από λίγες μέρες  ξεκίνησε καθαρισμός  του περιβάλλοντος χώρου και των πηγαδιών, όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες, με χειρωνακτική εργασία από τον Πέτρο τον Τσέλιο και με τη δωρεάν παραχώρηση- χρήση    μηχανήματος  από τον  Ευστράτιο Στράτο. Για το εγχείρημα αυτό βοήθησαν οικονομικά και οι Αμερικάνοι του χωριού μας Λευτέρης Μαγκλογιάννης κσι Βασίλης Παπαυγέρης, τους οποίους και ευχαριστούμε.

 Προτείνουμε  στην κοινότητα και στους συλλόγους του χωριού μας να συνεχίσουν και να ολοκληρώσουν αυτή την προσπάθεια.