Σάββατο 30 Αυγούστου 2008

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΣΤΗ ΖΙΤΣΑ







ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΟ ΕΚΚΛΗΣΑΚΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ




ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΗΡΙΑ ΠΡΟΤΟΜΗΣ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ

(23 Αυγούστου 2008)

Αποκαλυπτήρια-Επιμνημόσυνη δέηση

Χαιρετισμός Προέδρου Αδελφότητας

Ολιγόλεπτοι χαιρετισμοί επισήμων

Πανηγυρικός από τον κ. Φωτίου Απόστολο, φιλόλογο καθηγητή

ΟΜΙΛΙΑ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΦΩΤΙΟΥ ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΟΝ ΠΑΤΡΟΚΟΣΜΑ

Ευσεβές ακροατήριο

Με ιδιαίτερη χαρά αποδέχτηκα την πρόταση του προέδρου της αδελφότητας Ζιτσαίων της Αθήνας να είμαι εγώ αυτός που θα μιλήσει σήμερα στα αποκαλυπτήρια της προτομής του Πατροκοσμά, και τούτο γιατί, όταν πρόκειται να ασχοληθώ με τέτοιες αείμνηστες φυσιογνωμίες , το θεωρώ όχι μόνο υποχρέωσή μου, αλλά και σαν κάτι να με παροτρύνει από μέσα μου, σαν κάτι να με προστάζει.

Και δεν είναι λίγος ο Πατροκοσμάς. Είναι ο γίγαντας της νεότερης χριστιανοσύνης, είναι ο μεγάλος προεπαναστατικός διαφωτιστής του δούλου Γένους, ο πνευματικός «ήλιος» της σκλαβωμένης Ελλάδας.

Είναι ο Νεομάρτυρας, ο Ιεραπόστολος, ο Εθναπόστολος, ο Χρισταπόστολος, ο Προφηταπόστολος, ο Διδαχαπόστολος, ο Εθνομάρτυρας !

Αυτές όλες οι προσωνυμίες, μοναδικές για άνθρωπο, δείχνουν ακριβώς και το μέγεθος της προσωπικότητάς του !!

Αλλά ως εδώ αυτά.

Γεννήθηκε στο Μεγάλο Δέντρο της Αιτωλίας το 1714, ένα χωριό στο οποίο σώζονται ακόμα τα χαλάσματα του σπιτιού του. Είναι όμως γόνος Ηπειρωτικής καταγωγής, γιατί οι γονείς του ήταν Ηπειρώτες και μάλιστα από κάποιο χωριό των Γραμμενοχωρίων, που αναγκάστηκαν να αυτοεξοριστούν λόγω των τουρκικών πιέσεων και αρχικά να πάνε στη Σκουλικαριά της Άρτας και το 1700 να μετοικήσουν στο Απόκουρο της Αιτωλίας. Στο χωριό Ταξιάρχης γεννήθηκε ο μεγαλύτερος αδελφός του ο Χρύσανθος, ο μετέπειτα ιερομόναχος και σχολάρχης σ τη Νάξο. Από τον Ταξιάρχη πήγαν στο Μεγάλο Δέντρο, όπου , όπως είδαμε γεννήθηκε ο Πατροκοσμάς. Επαγγελματικά οι γονείς του ασχολούνταν με την υφαντική τέχνη, κοινά ανυφαντήδες και γι’ αυτό ο πατέρας του πήρε και το παρατσούκλι «Ανυφαντής». Το βαφτιστικό όνομα του Πατροκοσμά ήταν Κωσταντίνος, αλλά όταν έγινε ιερομόναχος μετονομάσθη σε «Κοσμάς» έχοντας το πρώτο γράμμα του ονόματός του το «Κ».

Τα πρώτα γράμματα τα έμαθε στο Μεγάλο Δέντρο και σε ηλικία 20 ετών εγκατέλειψε τον αργαλειό και την υφαντική τέχνη, που έμαθε από τους γονείς του, και από την ηλικία αυτή αρχίζει η πνευματική του πορεία. Καταλήγει σε ηλικία 29 ετών στο Άγιο Όρος, στην Αθωνική Πολιτεία για να συνεχίσει τις σπουδές του. Εδώ στην Αθωνιάδα Σχολή, εξοπλίζεται άριστα θεολογικά, φιλοσοφικά και φιλολογικά από τους μεγάλους διδασκάλους του Γένους, τον Παναγιώτη Παλαμά, τον Ευγένιο Βούλγαρη, το Νικόλαο Τζαρτζούλιο και το Νεόφυτο Καυσοκαλυβίτη.

Σε ηλικία 45 ετών χειροτονήθηκε ιερομόναχος και πρεσβύτερος στην Ιερά Μονή Φιλοθέου, όπου εδώ πήρε και το όνομα «Κοσμάς». Ένα χρόνο αργότερα πήρε τη μεγάλη απόφαση να εγκαταλείψει το Άγιο Όρος για να διδάξει τους σκλαβωμένους αδερφούς του, τους δυστυχείς ομοεθνείς του, να τους διατηρήσει Έλληνες. Με τις ευλογίες των Αγιορειτών πατέρων και την άδεια του Οικουμενικού Πατριάρχη περιόδευσε από άκρου σε άκρο τη σκλαβωμένη Ελλάδα και κήρυττε Ορθοδοξία και Ορθοπραξία. Με τα κηρύγματά του αφύπνισε το υπόδουλο Έθνος και με υπεράνθρωπες προσπάθειες επανέφερε τους Έλληνες στο σωστό δρόμο. Περιόρισε και απέτρεψε τους εξισλαμισμούς και πολλούς εξισλαμισμένους τους επανέφερε στο Χριστιανισμό. Γνώριζε ότι το μεγάλο όπλο γι’ αυτή την προσπάθεια ήταν το σχολείο, γι’ αυτό όπου κι αν επήγαινε σχολείο συμβούλευε τους πιστούς να λειτουργήσουν , γιατί, όπως έλεγε χαρακτηριστικά: «Οι Έλληνες πρέπει να ομιλούν ελληνικά και μόνο ελληνικά, γιατί η Εκκλησία μας είναι εις την ελληνικήν, η Αγία Γραφή είναι γραμμένη εις την ελληνικήν και το γένος μας είναι ελληνικόν». Και συνεχίζει: «Καλύτερα, αδερφέ μου, να έχεις σχολείο ελληνικό στη χώρα σου, παρά βρύσες και ποτάμια, γιατί οι βρύσες ποτίζουν το σώμα, το δε σχολείο ποτίζει την ψυχήν και γιατί σαν μάθει το παιδί σου γράμματα, τότε λέγεται άνθρωπος»! και δεν είχε άδικο!

Ίδρυσε 10 ελληνικά σχολεία, 200 ακόμη για κοινά γράμματα και άλλα 1100 περίπου, όπου διδάσκονταν ανάγνωση και γραφή. Έχτισε ακόμη και εκκλησίες και η φράση του «γκρεμίστε εκκλησίες και χτίστε σχολειά», δεν έρχεται σε αντίθεση με τις χριστιανικές του περιοδείες, αλλά δείχνει το πόσο βαθιά και διορατικά έβλεπε την ουσία της αφύπνισης του δούλου Γένους και ποιο ήταν το βασικό όπλο αυτής της αφύπνισης.

Τις ιδέες του και τα κηρύγματά του θ’ ακούσει και θα θ’ ασπαστεί και ο Ρήγας Φερραίος, ο φλογερός προεπαναστατικός ποιητής που μαζί με το συμπατριώτη μας, τον ιατρό Νικολίδη, και άλλους συντρόφους θα βρουν τραγικό θάνατο από τους Τούρκους. Χωρίς τον πατροκοσμά Φιλική Εταιρεία δεν θα ιδρύονταν και 1821 και επανάσταση δε θα έβλεπαν το ξεκίνημά τους.

Άλλη μία βασική του επιδίωξη ήταν οι Χριστιανοί να μη κάνουν τα παζάρια τους τις Κυριακές, αλλά το Σάββατο, αργία των Εβραίων, που με δόλιο και ιδιοτελή σκοπό είχαν επιβάλει οι Εβραίοι και αυτή του η επιδίωξη τον έφερε σε ρήξη μαζί τους με αποτέλεσμα να σχεδιάσουν την εξόντωσή του, όπως φαίνεται από αυτή εδώ την επιστολή , που έστειλε στον αδελφό του Χρύσανθο στις 2 Μαρτίου του 1779.

«…… περιόδευσα πολλές επαρχίες της Ελλάδας και ίδρυσα σχολεία…. (και κλείνει με τα εξής λόγια): Δέκα χιλιάδες χριστιανοί με αγαπώσι και ένας με μισεί. Χίλιοι Τούρκοι με αγαπώσι και ένας όχι τόσον. Χιλιάδες Εβραίοι θέλουν το θάνατό μου και ένας όχι».

Ποιος αμφισβητεί την προφητική εξόντωσή του, αφού ο ίδιος ο πατροκοσμάς ζωγραφίζει και κατονομάζει τους ηθικούς αυτουργούς του απαγχονισμού του;

Οι περιοδείες του ήταν τρεις:

Η πρώτη από το 1760 ως το 1763, η δεύτερη από το 1763 ως το 1774 και η Τρίτη από το 1775 ως το 1779, που θα βρει τραγικό θάνατο. Σε όλες αυτές τις περιοδείες κήρυττε με πάθος και επισκέφτηκε όλα τα μέρη της Ελλάδας, διανύοντας χιλιάδες χιλιόμετρα! Σε πολλές περιπτώσεις αντιμετώπισε δυσκολίες, προβλήματα και διώξεις.

Η Ζίτσα είχε την τιμή και τη χάρη να δεχτεί τον ταπεινό ρασοφόρο δυο φορές στη δεύτερη και την Τρίτη του περιοδεία. Ίδρυσε εδώ σ’ αυτό το χώρο σχολή το «Δασκαλειό», όπως το ονομάζουμε εμείς οι Ζιτσιώτες μέχρι σήμερα από τις προσφορές των γυναικών, από τα χρυσά και ασημένια στολίδια τους.

Κήρυξε εδώ στη Ζίτσα εκεί που είναι το εικόνισμά του, δίπλα από το Αστυνομικό Τμήμα, στη Λούτσα απέναντι από το τότε αμπέλι του Γκανιάτσα και στον Άγιο Νικόλαο του Μικρού Μαχαλά. Το πέρασμά του από δω τον είχε ικανοποιήσει αφάνταστα και γι’ αυτό χρησιμοποιούσε τη Ζίτσα με το μοναστήρι της ως ησυχαστήριο και ως ορμητήριό του για επισκέψεις και κηρύγματα σε γειτονικά μέρη. Παράλληλα οι πάμπολλες προφητείες του έχουν σφραγίσει την αγιότητά του και αποδεικνύουν τη θεία πρόνοια στις σκέψεις του και την αγνότητά του.

Ενδεικτικά θα αναφερθώ σε μερικές απ’ αυτές για την επιβεβαίωσή τους, για τον προφήτη των σκλάβων, για το σωτήρα της πίστης και της Πατρίδας.

«Ενενήντα εννιά φορές με τα όπλα και μία με την πέννα θα έρθει το ποθούμενο»! εννοώντας την απελευθέρωση από τους Τούρκους. Μήπως έτσι δεν έγινε;

«Θα ‘ρθει καιρός που οι κλέφτες και οι άρπαγες θα φύγουν από τα βουνά και θα κατοικούν, θα κλέβουν στις πόλεις» Μας εκπλήσσει η ακρίβεια της προφητείας του.

«Θα ‘ρθει καιρός, που οι άνθρωποι θα ομιλούν από ένα μακρινό μέρος σε άλλο σαν να ‘ναι σε διπλανά δωμάτια π.χ από την Πόλη στη Ρωσία». Ποιος δεν καταλαβαίνει ότι αυτό είναι το τηλέφωνο;

«Θα ‘ρθει καιρός, που οι πεθαμένοι θα ομιλούν και οι ζωντανοί θα τους βλέπουν». Να το μαγνητόφωνο και η τηλεόραση.

«θα ‘ ρθει καιρός ….»

«θα ‘ ρθει καιρός ….»

«θα ‘ ρθει καιρός ….»

Κλείνω τις προφητείες του με αυτή , που έχει σχέση με τον Αλή-πασά.

Όταν τον ρώτησε ο Αλής, αν θα πάει στην Πόλη {Κωνσταντινούπολη} , ο πατροκοσμάς του είπε: «Και στην Πόλη θα πας, αλλά με κόκκινα γένεια»! και πράγματι πήγε το κομμένο κεφάλι του με τα γένεια του ματωμένα!..

Δε θα σας κουράσω περισσότερο. Στέκομαι τώρα στο μαρτυρικό του τέλος: Στο Μπεράτι της Αλβανίας ο Κουρτ-πασάς του δωρίζει ένα φορητό άμβωνα για να τον χρησιμοποιεί στα κηρύγματά του. Περιέρχεται σχεδόν όλες τις πόλεις και τα χωριά της Αλβανίας και της Β. Ηπείρου. Στα τέλη του 1778 ή τις αρχές του 1779 επισκέφτηκε ξανά τα Γιάννινα. Όμως εδώ οι Εβραίοι των Ιωαννίνων τον συκοφάντησαν ότι είναι όργανο της Ρωσίας και οι Τούρκοι του απαγόρευσαν να κηρύξει μέσα στην πόλη. Ακόμη και οι Ενετοί, ωε καθολικοί, τον κατασκόπευαν και τον θεωρούσαν ένα αγκάθι στην επέκταση του καθολικισμού τους.

Κήρυξε όμως έξω από την πόλη, πήγε στη συνέχεια στην Πάργα, γυρίζει και πάλι στα Γιάννινα, αλλά και νέα αντίδραση από τους Εβραίους, γιατί προέτρεπε τους χριστιανούς να μεταφέρουν το παζάρι από την Κυριακή στο Σάββατο, αργία των Εβραίων. Ίδια περίπτωση μ’ αυτή της Λάρισας.

Πηγαίνοντας προς το Τεπελένι κι ενώ εκήρυττε προς τα πλήθη, άνθρωποι των Εβραίων και των κοτζαμπάσηδων του επιτέθηκαν και το παράδοξο σώθηκε από τη μητέρα του Αλή –πασά , τη Χάμκω, που τον πήρε στο σπίτι της!.. Εδώ είπε και την περίφημη προφητεία του στον Αλή, όταν τον ρώτησε : «Αν θα πάει και στην Πόλη»!

Ό,τι όμως δεν κατόρθωσαν οι Εβραίοι να κάνουν στο Τεπελένι, το έκαναν λίγες μέρες αργότερα . Έδωσαν στον Κουρτ-πασά του Βερατίου 25000 γρόσια για να τον φονεύσουν.

Ο Κουρτ-πασάς, χρησιμοποιώντας ένα φοροεισπράκτορα που κατηγόρησε τον πατροκοσμά ως αίτιο της μείωσης των φόρων, γιατί απασχολούσε τους ραγιάδες με τα κηρύγματά του κι έτσι παραμελούσαν τις καλλιέργειές τους, του στήνουν ενέδρα, πληρωμένα κακοποιά στοιχεία, τον συλλαμβάνουν, τον απαγχόνισαν στις 24 Αυγούστου του 1779, ημέρα Σάββατο, σημαδιακό αυτό το Σάββατο σαν μέρα, και μετά τον έρριξαν στον Άψο ποταμό, όπου τον βρήκε ένας παπάς και τον έθαψε στο Κολλικόντασι της Β. Ηπείρου, στο χωριό που τον κρέμασαν.

Έτσι με αυτόν τον μαρτυρικό θάνατο τερματίζει την επίγεια ζωή του ο μεγάλος αυτός ιερομόναχος και μοναδικός Έλληνας. Πριν όμως τον κρεμάσουν είπε τα εξής: «Διήλθομεν δια πυρός και ύδατος και εξήγαγες ημάς εις αναψυχήν». Στο σημείο της ταφής του και ύστερα από 30 χρόνια ο Αλή- πασάς έχτισε εκκλησία προς τιμή του και το καταπληκτικότερο είχε δώσει παραγγελία να φιλοτεχνήσουν ασημένια κεφαλή του πατροκοσμά και όταν του την παρέδωσαν, τη χάιδεψε τρεις φορές με τα γένεια του. Αυτό δυσαρέστησε τους μουσουλμάνους και τότε τους είπε: «Φέρτε μου ένα μουσουλμάνο σαν αυτόν τον χριστιανό να του φιλήσω και τα πόδια»!

Η αγιοποίησή του έγινε στις 20 Απριλίου του 1961 από τον συμπατριώτη μας Οικουμενικό πατριάρχη Κων/λεως Αθηναγόρα του Α΄

Τέλος μία από τις πιο αυθεντικές και η παλαιότερη από τις εικόνες (αγιογραφίες) του πατροκοσμά βρίσκεται στην εκκλησία μας, τον Άγιο Νικόλαο, φιλοτεχνημένη το 1769 από ανώνυμο αγιογράφο!

Ισαπόστολε , πατροκοσμά της Ρωμιοσύνης

η προτομή σου, που στήθηκε εδώ είναι ένα

δείγμα αγάπης, σεβασμού και εκτίμησης

στην αγιότητά σου και στην ανυπολόγιστη

ελληνοχριστιανική σου προσφορά.

Εξαιτούμενοι δε τις εξ ουρανού ευλογίες σου

και την προς τον Ύψιστο μεσιτεία σου υπέρ υγείας, ειρήνης

αλλά και ευημερίας του Έθνους μας, ευλαβώς ανακράζομεν:

Αιωνία σου η μνήμη !

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΟΜΗΣ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΚΟΣΜΑ













Παρασκευή 29 Αυγούστου 2008

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ




ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗΣ

ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΥ ΖΙΤΣΑΣ

Το καλοκαίρι άνοιξε προσωρινά της πύλες της η Πινακοθήκη Χαρακτικής . Για 4 ώρες καθημερινά (2 το πρωί και 2 το απόγευμα) οι επισκέπτες μπορούσαν να θαυμάσουν την πλούσια συλλογή , με έργα των σπουδαιότερων Ελλήνων καλλιτεχνών (Α.Τάσσος, Γ.Κεφαλληνός, Δ.Γιαννακούδης, Κ.Γραμματόπουλος, Κ.Μαλάμος, Ι.Μητσέα-Μαλάμου κ.α), που εκτίθεται. Την ξενάγηση κάνει η χωριανή μας Αριστούλα Νούλη με τον καλύτερο τρόπο.

Οι ώρες λειτουργίας είναι :Κάθε μέρα 11- 1 το πρωί και 7- 9 το βράδυ, εκτός Κυριακής που είναι 11-1 το πρωί.