ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΑΛΛΙΔΗΣ

Ο ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΑΛΛΙΔΗΣ

Αφορμή για την παρουσίαση του θέματος μου έδωσε η πληροφορία από τον ιερέα του χωριού , τον αγαπητό παπα- Βασίλη , ότι ο προσφάτως αγιοποιηθείς Γρηγόριος Καλλίδης , μητροπολίτης Ιωαννίνων, χοροστάτησε στην τελετή θεμελίωσης και αργότερα εγκαινίων του Ι.Ν Αγίου Νικολάου.
Γεννήθηκε το 1844 στο Κούμβαο της Αν. Θράκης. Εχρημάτισε μητροπολίτης Ηρακλείας και Ραιδεστού, Ιωαννίνων και Θεσσαλονίκης, όπου εκοιμήθη την 23η Ιουλίου του 1925. Κατά την ανακομιδή των λειψάνων του στις 20 Οκτωβρίου του 1979 και την μεταφορά τους από το κοιμητήριο Ευαγγελιστρίας Θεσσαλονίκης στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου βρέθηκαν να ευωδιάζουν και να επιτελούν από τότε και μέχρι σήμερα πλήθος θαυμάτων.

Αναγνωρίσθηκε ως Άγιος της Εκκλησίας μας με Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη στις 22 Μαΐου του 2003. Η μνήμη του εορτάζεται στις 25 Ιουλίου και την 20η Οκτωβρίου η ημέρα της ανακομιδής των λειψάνων του.



Το παρακάτω κείμενο ( δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Νεολόγος,29/5/1890) αφορά στην τελετή θεμελίωσης του ναού του Αγίου Νικολάου , τελετή που έγινε στις 23 Μαρτίου του 1890. Πρόκειται για ανώνυμη ανταπόκριση από τη Ζίτσα που αποτυπώνει το πανηγυρικό κλίμα της ημέρας και καταγράφει τη σπουδαιότητα που είχε το προς θεμελίωση έργο για την τοπική κοινωνία.
Γράφουσιν ημίν εκ Ζίτσης της Ηπείρου.
Και έτερον τέκνον της ευάνδρου Ηπείρου, έτερος πιστός και αγαθός του Θεού δούλος, αυθορμήτως προσέρχεται όπως προσφέρει εις τον ναόν του Θεού το εμπιστευθέν αυτώ τάλαντον , ο γεραρός συμπολίτης ημών κ. Δημήτριος Π. Λιόντος, ο το ήμισυ σχεδόν του βίου εν τη αλλοδαπή διανύσας , οπαδός του κερδώου Ερμού, αφιεροί όλην περιουσίαν περί τας 25 χιλιάδων φράγκων προς ανοικοδόμησιν εκ βάθρων της κεντρικωτέρας εκκλησίας της χώρας ημών Αγ. Νικολάου. Κατά την ορισθείσαν ημέραν της καταθέσεως του θεμελίου λίθου η Α. Σεβασμ. Ο επαξίως τον μητροπολιτικόν θρόνον των Ιωαννίνων κατέχων κ. Γρηγόριος εξήλθεν εις Ζίτσαν συνοδευόμενος και υπό πολλών προυχόντων της τε πόλεως και χώρας ημών. Την 23ην δε ήδη λήξαντος, μετά την θείαν και ιεράν λειτουργίαν, ο ιερουργών μητροπολίτης ημών, προπορευομένου του ιερατείου την ιεράν στολήν περιβεβλημένου και των ψαλτών τους οικείους ύμνους αδόντων, μετέβη προς κατάθεσιν του θεμελίου λίθου συνοδευόμενος υπό απείρου πλήθους ανδρών τε και γυναικών της τε Ζίτσης και των περιχώρων. Οποία μέχρι διακρύων συγκίνησις κατέλαβε το συνωθούμενον πλήθος καθ’ ην στιγμήν ο άξιος ιεράρχης μετά την συνήθη τελετήν του αγιασμού κατέβη μετά της διακρινούσης αυτόν μεγαλοπρεπείας εντός του χάνδακος και λαβών την πλάκα εφ’ ης ήσαν γεγλυμμένα τα ονόματα του ευκλεώς ηγεμονεύοντος σεπτού ημών άνακτος, του αρχιερέως και του ευγενούς δωρητού Δ.Π Λιόντου μετά της ημερομηνίας έθεσεν επί του ωρισμένου μέρους καλύψας αυτήν ασβέστω και τύπτων ως αληθής αρχιτέκτων αυτήν δια της σφύρας προς τελείαν της λίθου εφαρμογήν, επικαλούμενος συγχρόνως την θείαν αντίληψιν υπέρ του δωρητού και του περιστοιχούντος ποιμνίου! Είτα αναβάς ηκροάσατο μετ’ αληθούς χαράς τον σχολάρχην (πρόκειται για τον Νικόλαο Γ. Ξυλάνη) απαγγείλλαντα κατάλληλον τη περιστάσει λογύδριον, προς ον η Α.Σεβ. εκ του προχείρου δεόντως ανταπήντησεν ευχηθείς υπέρ της Α.Α.Μ του φιλολάου ημών Άνακτος( πρόκειται για το σουλτάνο) , υπό την αιγίδα του οποίου διατελούσιν άπαντα τα ιερά και εκπαιδευτικά του κράτους καταστήματα και αυτοκρατορική του οποίου αδεία ανιδρύεται ο σεπτός ούτος ναός υπέρ του ευεργέτου κ. Δ.Π. Λιόντου και των λοιπών ευεργετών τέκνων της ευάνδρου Ζίτσης. Κατά το δειλινόν συνελθούσα η κοινότης εις έκτακτον συνεδρίαν εν τη αιθούση της δημοτικής Σχολής υπό την προεδρίαν της Α.Σ του μητροπολίτου συνέταξε ψήφισμα, δι ου ανακηρύττει τον γενναίον δωρητήν κ. Δ.Π.Λιόντον ευεργέτην της πατρίδος αυτού. Απονέμοντες δε και ημείς κατά καθήκον τον δίκαιον έπαινον και την βαθείαν ευγνωμοσύνην ημών, ευχόμεθα όπως συν τω χρόνω μετά τους αειμνήστους ευεργέτας της Ζίτσης Δοσίθεον Ουγγροβλαχίας μητροπολίτην, Αν. Γουδίνον, Αν. Φιλήτην και έτεροι Ζιτσαίοι μιμηταί τούτων γενόμενοι αγιερώσωσιν εις τον βωμόν της πατρίδος , ό,τι αυτοίς περισσεύει προς προαγωγήν και βελτίωσιν των τε εκπαιδευτικών και ιερών της γενετείρας αυτών καταστημάτων.

Κατά την τελετή των εγκαινίων της εκκλησίας στα οποία παρέστη ο μητροπολίτης Ιωαννίνων Γρηγόριος Καλλίδης εξυφάνθηκε εναντίον σκευωρία από όργανα της ρουμανικής προπαγάνδας σε συνεργασία με το βαλή Ιωαννίνων Χιβζή πασά. Τον κατηγόρησαν ότι δήθεν κατά την τελετή των εγκαινίων απευθυνόμενος προς το εκκλησίασμα ζητωκραύγασε υπέρ του βασιλέως της Ελλάδος και του στρατού αυτού, Τελικά ο Γρηγόριος εκλέχτηκε συνοδικός και απομακρύνθηκε από τα Ιωάννινα μέχρι το Μάιο του 1894, οπότε επανήλθε στο μητροπολιτικό θρόνο των Ιωαννίνων. Η θητεία του ως μητροπολίτης Ιωαννίνων του Γρηγορίου Καλλίδη τοποθετείται μεταξύ του 1889- 1902).



Θ.Δ.Κοσμάς (Τα νέα της Ζίτσας Απρίλιος- Ιούνιος 2004)