Στη μνήμη του Γιάννη Μαρή (1919-1979)
και του Τάσου Κοντέλη (1947-2018)
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
20.12.18, 18.00 μ.μ.
- Αστυνομία;
- Μάλιστα, αναφέρατε το πρόβλημά σας παρακαλώ.
- Θέλω να αναφέρω μια διάρρηξη μετά κλοπής.
- Περιμένετε κύριε, ηρεμήστε, και δώστε μου παρακαλώ τα στοιχεία σας!
- Άγιος Βασίλης, οδός Βορείου Πόλου, αριθμός 634…
-1-
Η παραπάνω συνομιλία λίγα λεπτά αργότερα έκανε το γύρο του διαδικτύου σε άρθρα με πηχυαίους τίτλους. Αμόκ είχε πιάσει σύσσωμο το δημοσιογραφικό σώμα και όλα τα τηλεοπτικά δίκτυα είχαν διακόψει τη ροή των προγραμμάτων τους με έκτακτη είδηση την απίστευτη κλοπή. Από τους πιο πετυχημένους τίτλους ειδήσεων εκείνο το βράδυ:
«Ο Άγιος Βασίλης θύμα κακοποίησης;;;»
«Μήπως ο Γκριντς υπάρχει; Πλήγμα για τα Χριστούγεννα;»
«Συμμορία ρωσικής ξωτικής μαφίας οι υπαίτιοι για τη διάρρηξη;»
Και άλλα απείρου κάλλους παρόμοια ευφυολογήματα.
Γεγονός πάντως παρέμενε ότι ισχυρή αστυνομική δύναμη είχε αποκλείσει από νωρίς την περιοχή και ότι αυτή την ώρα ο Άγιος Βασίλης έδινε κατάθεση στο σαλόνι της έπαυλής του (μα φυσικά και ο Άγιος Βασίλης έχει έπαυλη… πού ζείτε;). Καθισμένος στον άνετο καναπέ του και έχοντας απέναντι τον επιθεωρητή Μπόκα, ο Άγιος Βασίλης εξιστορούσε την τραγική ανακάλυψή του:
- Όπως κάθε βράδυ, χθες, αφού τελείωσα τις δουλειές της ημέρας, έφαγα τα μπισκότα με το γάλα μου, έπλυνα τα δόντια μου και ετοιμάστηκα για ύπνο, έβαλα τη λίστα με τα καλά και τα άτακτα παιδιά στο χρηματοκιβώτιο, το κλείδωσα, μετά ενεργοποίησα το συναγερμό του σπιτιού, και ξάπλωσα… Το πρωί, αφού έφαγα το πρωινό μου, πήγα στο εργοστάσιο για να συνεχίσω την επίβλεψη των τελευταίων ετοιμασιών για τη μεγάλη ημέρα… και μετά από το ωράριο, επέστρεψα, πήγα να ρίξω μια τελευταία ματιά στη λίστα μου για τυχόν λάθη, και το χρηματοκιβώτιο ήταν ανοιχτό! Η λίστα είχε κάνει φτερά!
Και αναλύθηκε σε λυγμούς, τρώγοντας ένα ακόμη μπισκότο.
Ο Μπόκας δεν ήξερε τι να πει. Πολλά είχαν δει τα μάτια του, αλλά σαν τούτο όχι. Όλος ο κόσμος ήξερε τον Άγιο Βασίλη, το έργο του και την προσφορά του. Από τις μεγαλύτερες διασημότητες της εποχής. Αγαπητός σε μικρούς και μεγάλους. Ποιος θα μπορούσε να κάνει κάτι τέτοιο; Έτριψε το κεφάλι του ενοχλημένος. Υπήρχαν άλλοι στο σπίτι; Όχι. Υπήρχαν ενδείξεις παραβίασης του συναγερμού; Όχι. Είχαν βρεθεί αποτυπώματα στο χρηματοκιβώτιο; Μόνο του Άγιου Βασίλη. Υπόθεση μπλεγμένη, δηλαδή. Και ακριβώς πριν την αργία των Χριστουγέννων.
- Ευχαριστούμε… θα σας ειδοποιήσω, είπε και αναχώρησε.
-2-
21.12.18, 08.30 π.μ.
H μέρα δεν ξεκίνησε καλά για την έρευνα. Το εγκληματολογικό δεν είχε κανένα στοιχείο. Η εταιρία συστημάτων συναγερμού ήταν ένα αδιέξοδο και το χειρότερο ήταν πως, παρόλο που η οδός Βορείου Πόλου είχε 24ωρη κάλυψη από κάμερες παρακολούθησης, αυτές απέδειξαν τους ισχυρισμούς του Αγίου Βασίλη. Το προχθεσινό απόγευμα είχε επιστρέψει μόνος του στο σπίτι, το χθεσινό πρωί είχε βγει μόνος του, δεν μπήκε κανείς μέχρι να επιστρέψει στις 17.43 και από το τηλεφώνημα στην άμεση δράση στις 18.00 έως την άφιξη του πρώτου περιπολικού δεν υπήρχε καμία ύποπτη κίνηση. Ο Μπόκας άκουγε ανέκφραστος τις αναφορές αυτές πίνοντας τον καφέ του. Αφού κατάλαβε πως δεν υπήρχε καμία ελπίδα για να βρεθεί η λίστα με τα υπάρχοντα δεδομένα, αποφάσισε να περπατήσει αφήνοντας την έρευνα στον αυτόματο. Νιώθοντας το παραθαλάσσιο αεράκι στο πρόσωπό του, άρχισε να παίρνει τα πάνω του. Θα τελείωνε με την υπόθεση και θα έφευγε να γιορτάσει τα Χριστούγεννα με τους δικούς του πάση θυσία. Πήρε τηλέφωνο τον έμπιστο βοηθό του.
- Άκου και μην με διακόπτεις. Βρες μου αμέσως στοιχεία για τη δράση του Αγίου Βασίλη. Πότε εμφανίστηκε στο προσκήνιο, γιατί είναι πασίγνωστος, απειλές στο περιβάλλον του, συσχετισμούς με εγκληματικές οργανώσεις, ό,τι γνωρίζουμε και δεν γνωρίζουμε. Πώς; Αυτά τα ξέρουν όλοι; Ε, εγώ δεν τα ξέρω Σαΐνη! Θεώρησέ με πλήρως ανενημέρωτο! Μπρος!
Μετά κάλεσε έναν μυστικό αριθμό, την επαφή του με τον υπόκοσμο.
- Σουγιά; Μπόκας εδώ. Πληροφορίες για τη διάρρηξη. Τι ποια διάρρηξη, ρε ρεμάλι; Αυτή που έχει βουίξει ο τόπος από χτες. Ναι, ορθές πληροφορίες θα ανταμειφθούν… όπως πάντα. Άντε μπράβο. Και προσεκτικά, έτσι;
Και τέλος, με βάση την πείρα του, κάλεσε το τμήμα δίωξης οικονομικού εγκλήματος και ζήτησε τα οικονομικά και φορολογικά αρχεία που αφορούσαν την υπόθεση. Γιατί, όπως ήξερε, πάντα έπρεπε να ακολουθείς το χρήμα…
Εν τω μεταξύ, τα ΜΜΕ συνέχιζαν την κάλυψη του θέματος με βασική γραμμή παρουσίασης «ΑΠΕΙΛΗ ΓΙΑ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ;;;» και αποκλειστικές συνεντεύξεις γνωστών και γειτόνων του Αγίου Βασίλη. Καθιερώθηκε επίσης και η εκπομπή «Η φωνή του παιδιού», στην οποία στεναχωρημένα παιδάκια αναρωτιούνταν αν θα πάρουν δώρα (πάντα με την παρουσία και την ευλογία των περήφανων γονέων), που στόχευε στην επίκληση στο συναίσθημα των τηλεθεατών.
Ο άγιος Βασίλης δεν έκανε ουδεμία δήλωση ούτε εκείνη την ημέρα.
-3-
22.12.18
“Ξεκίνα Σαΐνη, ας βγάλουμε άκρη να πάρουμε άδεια επιτέλους”, είπε ο επιθεωρητής.
- Λοιπόν επιθεωρητά, δεν έχω πολλά άγνωστα στοιχεία… Βέβαια, από την άλλη, υπάρχουν και πολλά σκοτεινά σημεία στην ιστορία. Κανείς δεν ξέρει πότε εμφανίστηκε αρχικά ο Άγιος Βασίλης… γρήγορα έγινε παγκόσμιο φαινόμενο και συνδυάστηκε με τη γιορτή των Χριστουγέννων… ο τύπος μοιράζει δώρα σε όλα τα παιδιά του κόσμου την παραμονή των Χριστουγέννων χωρίς αντάλλαγμα… και είναι η προσωποποίηση της προσφοράς και της καλοσύνης…
- Για στάκα, ρε Σαΐνη. Δηλαδή δεν κερδίζει τίποτα; Και συνεχίζει τόσα χρόνια; Και πού τα βρίσκει τα λεφτά για τα δώρα; Δεν στέκει η ιστορία…
- Τι να σας πω, κύριε επιθεωρητά. Επειδή η αποστολή του θεωρείται πολύ σημαντική, έχει πολλούς, ας το πούμε, υποστηρικτές και χορηγούς και έτσι συνεχίζει. Το εργοστάσιο παιχνιδιών του είναι από τα καλύτερα της υφηλίου και έχει στη δούλεψή του απροσδιόριστο αριθμό ξωτικών παιχνιδοποιών. Λογικά οι μισθοί τους θα προέρχονται από τις δωρεές των χορηγών.
- Μάλιστα. ΜΚΟ δηλαδή φάση. Και δε μου λες. Τι θα πει φέρνει δώρα στα παιδιά όλου του κόσμου την παραμονή; Πώς εξηγείται αυτό με βάση τους φυσικούς νόμους;
- Ακόμη ένα ανεξήγητο γεγονός. Κανείς δεν ξέρει πώς γίνεται αυτό. Έχουν προταθεί πολλές εξηγήσεις, η μία πιο απίστευτη από την άλλη. Ο ίδιος το ονομάζει επαγγελματικό μυστικό. Αλλά τέλος πάντων… Καθαρό μητρώο, καμία σχέση με παρανομίες, ανοιχτό βιβλίο. Δεν έχω ανακαλύψει τίποτα άλλο.
- Μάλιστα. Μια τρύπα στο νερό δηλαδή. Το σημαντικότερο όμως δεν μου το είπες αγαπητέ. Αυτή η λίστα, γιατί μας ενδιαφέρει τόσο πολύ;
- Το θεώρησα αυτονόητο επιθεωρητά. Η λίστα αυτή, περιέχει τα παιδιά τα οποία είναι άτακτα κατά τη διάρκεια της χρονιάς και τα οποία δεν θα πάρουν δώρο. Επιπλέον, περιέχει τα ονόματα των καλών παιδιών και το δώρο το οποίο επιθυμούν. Τώρα, μην με ρωτήσετε πώς τα ξέρει αυτά. Το πιθανότερο είναι πως έχει πολύ εκτεταμένο δίκτυο πληροφοριοδοτών και η λίστα αυτή είναι αποτέλεσμα δουλειάς όλης της χρονιάς.
- Ρε συ. Πόσα παιδιά λες να υπάρχουν στον κόσμο Σαΐνη; 7 δις παγκόσμιος πληθυσμός, το ένα τρίτο και πολλά λέω; Μας κάνει πες 2 δις. Και μας λες ότι όλα αυτά είναι καταχωρημένα σε μία λίστα; Πόσες σελίδες έχει; Άπειρες; Εγώ λέω πως μας δουλεύουν ψιλό γαζί. Πάμε πάλι στον τόπο του εγκλήματος.
- Μάλιστα, κύριε επιθεωρητά!
Ο Άγιος Βασίλης απλώς τους κοιτούσε. Ο Μπόκας, σίγουρος για τον εαυτό του, ήταν έτοιμος να ακούσει τον πραγματικό λόγο που είχε καλέσει την αστυνομία. Και μετά θα πήγαινε σπίτι…, αλλά τα λόγια που άκουσε τον επανέφεραν στην πραγματικότητα
- Μα σαφώς και δεν γίνεται αυτό κύριε επιθεωρητά. Πίστευα πως όλοι θα το είχαν ως δεδομένο πως η λίστα εδώ και πολλά χρόνια είναι σε ηλεκτρονική μορφή. Με απογοητεύετε…
- Και αντίγραφα; Δεν υπάρχουν; Αναφώνησε ο επιθεωρητής.
- Φυσικά όχι. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει μία και μοναδική λίστα. Αλλιώς πάντα κάποιος θα μπορούσε να την παραποιήσει. Για αυτό το λόγο μόνο εγώ χειρίζομαι το αρχείο και συμπληρώνω ό,τι αλλαγές προκύπτουν. Και για αυτό το λόγο την φυλάω τόσο καλά – ή τουλάχιστον έτσι πίστευα.
“Να ρωτήσω κι εγώ κάτι;” είπε ο Σαΐνης. “Αφού τώρα φτάνουμε στην παραμονή… η δουλειά δεν έχει γίνει; Γιατί είναι τόσο σημαντική η λίστα”;
- Παιδιά… η πραγματική δουλειά γίνεται την τελευταία εβδομάδα. Αλλαγές τελευταίας στιγμής, στις επιθυμίες δώρων, στη συμπεριφορά των παιδιών … όλα τα παιχνίδια που φτιάχνουμε καταχωρούνται σε κάθε παιδί αυτές τις 3-4 μέρες. Και μην με ρωτήσετε γιατί… γιατί έτσι πρέπει, όσο κουραστικό και απαιτητικό και αν είναι. Και τώρα, σας παρακαλώ, βρείτε τον υπαίτιο και αφήστε με στον πόνο μου. Καλό σας βράδυ.
Ο Μπόκας δεν κοιμήθηκε εκείνη τη νύχτα. Το μυαλό του δούλευε πυρετωδώς.
-4-
23.12.18, πρωί
- Δυστυχώς είναι αλήθεια, κύριε επιθεωρητά. Δεν υπάρχουν κανενός είδους αρχεία για τις οικονομικές δραστηριότητες του Άγιου Βασίλη. Είναι σαν να μην υπάρχει για το σύστημα.
- Δηλαδή; Φοροφυγάς, φοροφυγάς; Τι μου λες τώρα!
- Όχι κύριε επιθεωρητά, δεν καταλάβατε. Επισήμως δεν είναι καταχωρημένος σε φορολογικά μητρώα καμιάς χώρας. Και όσο το έψαχνα κατέληξα στο συμπέρασμα ότι εξαιρείται από κάθε έλεγχο λόγω της φύσης της δουλειάς του… προσφορά, αγάπη και τα λοιπά…
- Δεν θα τα πάμε καλά. Για πες για το λεγόμενο εργαστήριό του.
- Εκεί τα πράγματα είναι λίγο πιο ξεκάθαρα, γιατί ουσιαστικά ανήκει σε κοινοπραξία εταιριών. Φέρονται ως χορηγοί κοινωνικού – φιλανθρωπικού έργου, έχουν φυσικά μεγάλες φοροαπαλλαγές, αλλά κατά τα άλλα φαίνονται νόμιμοι.
- Και όσον αφορά στο ποιες εταιρίες είναι; Να φανταστώ δεν βγάζουμε άκρη…
- Σωστά… από ψηλά μου είπαν να μην το ψάξω άλλο και ότι δεν έχει σχέση με την έρευνα.
- Μάλιστα. Ευχαριστώ.
-5-
23.12.18, απόγευμα
- Λέγε.
- Τι να πω αφεντικό. Δύσκολη η δουλειά. Κανείς δεν ξέρει τίποτα. Και βασικά, γιατί να ξέρει. Ποιος μπορεί να ενδιαφέρεται για αυτή τη λίστα; Δεν έχει κανένα οικονομικό όφελος. Το σινάφι δεν έχει ιδέα. Άσε που οι περισσότεροι θέλουν οι ίδιοι να βρουν αυτόν που το έκανε, γιατί έχουν κουτσούβελα που κλαίνε στο σπίτι. Μυστήριο.
- Καλώς. Βέβαια δεν μου είπες και τίποτα, οπότε δεν έχει κέρασμα. Καλά Χριστούγεννα, Σουγιά.
- Επίσης, αφεντικό. Πιάστο το καθοίκι!
- Και είπαμε. Όχι βρισιές!
Εκείνο το βράδυ το εργαστήρι του Αγίου Βασίλη έπεσε θύμα βανδαλισμού.
-6-
24.12.18, πολύ πρωί
- Για πες λοιπόν, είπε ένας αγουροξυπνημένος και αξύριστος Μπόκας στον υφιστάμενό του, που είχε καθήκοντα επιτηρητή της σκηνής.
- Δεν έχουμε και πολλά κύριε επιθεωρητά. Περί τις 02.00 π.μ. σήμανε ο συναγερμός του εργαστηρίου. Οι ομάδες της εταιρίας σεκιούριτι έφτασαν στη σκηνή σε 20 λεπτά και βρήκαν την πόρτα παραβιασμένη και το εργαστήριο λίμπα. Από τις κάμερες ασφαλείας έχουμε σε βίντεο 15 κουκουλοφόρους, οι οποίοι, αφού έσπασαν την πόρτα ασφαλείας, φαίνεται ότι κατέστρεψαν σχεδόν τα πάντα με κοκτέιλ μολότοφ που είχαν μαζί τους και εξαφανίστηκαν. Η Σήμανση είναι επί το έργον, αλλά δεν είμαι και πολύ αισιόδοξος…
- Ύποπτα πράγματα αυτά συνάδελφε. Δεν μπορεί να είναι σύμπτωση αυτή. Στείλε μια ομάδα να κάνει φύλλο και φτερό το σπίτι του φίλου μας. Για το ένταλμα, θα φροντίσω εγώ. Άμεση εκτέλεση!
09.00
Η αναφορά της ομάδος ήταν αναμενόμενη: δεν βρέθηκε τίποτα ενοχοποιητικό και φυσικά ούτε ίχνος της περιβόητης λίστας. Ο Άγιος Βασίλης είχε μεταφερθεί στο τμήμα και περίμενε σε ένα θάλαμο ανακρίσεων… για περίπου 5 λεπτά, ώσπου ο Αρχηγός της Αστυνομίας του ζήτησε δημοσίως συγγνώμη και τον τοποθέτησε στο γραφείο του «μέχρι να λυθεί η παρεξήγηση» με όλες τις ανέσεις, γάλα και μπισκότα πρώτης ποιότητος.
Ο Μπόκας εκλήθη για κατσάδα και απολογία.
- Είσαι με τα καλά σου ρε Μπόκα; Δηλαδή έλεος… πας και προσάγεις τον Άγιο Βασίλη στο τμήμα; ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΒΑΣΙΛΗ; Δηλαδή πού θα φτάσεις; Ο άνθρωπος είχε που είχε το πρόβλημά του, έχασε και το εργαστήριο κι εσύ τον θεωρείς ύποπτο; Θα μας φάνε τα ΜΜΕ, ρεεεε!
- Μα αρχηγέ, δεν το θεωρείς πολύ βολικό εσύ αυτό; Τόσα χρόνια τίποτα και ξαφνικά δύο απανωτά προβλήματα; Κάτι τρέχει!
- Σκασμός! Δεν είχες κανένα δικαίωμα να ζητήσεις έρευνα στην οικία του και μάλιστα χωρίς ένταλμα! Λοιπόν! Συζήτηση λήξασα! Πάμε να ζητήσεις συγγνώμη τώρα και ας ελπίσουμε να μην με πάρει κι εμένα η μπάλα… και σταματάς τις σκέψεις περί πιθανής εμπλοκής του, γιατί θα σε στείλω για τροχονόμο στο Τιμπουκτού!
- Μα αφού…
- Σκασμός είπα!
Βρήκαν τον Άγιο Βασίλη να στρογγυλοκάθεται στο γραφείο του αρχηγού. Είχε απολαύσει τις λιχουδιές του, αλλά μια στενάχωρη έκφραση είχε αποτυπωθεί στο πρόσωπό του. Ο Μπόκας δεν ήξερε τι να πει. Ο Αρχηγός δεν ήξερε τι να πει. Τους έβγαλε όλους από την αμήχανη θέση ο ίδιος ο Άγιος Βασίλης.
- Επιθυμώ να δώσω μια συνέντευξη τύπου, σας παρακαλώ. Ξέρω ότι θέλατε να ελέγξετε όλα τα ενδεχόμενα, κύριε Μπόκα, αλλά το ζήτημα είναι πολύ σοβαρό πλέον. Δεν υπάρχουν δώρα για παράδοση, ακόμη κι αν είχατε βρει τη λίστα. Πρέπει να σώσουμε το πνεύμα των Χριστουγέννων. Για το λόγο αυτό αποσύρω τις κατηγορίες για τη διάρρηξη και την κλοπή, αφού είναι φανερό ότι δεν θα υπάρξει λύση σύντομα… δεν σας κατηγορώ, αλλά έχετε πιο σημαντικό έργο να επιτελέσετε ως όργανα επιβολής του νόμου από το να βρείτε μια λίστα, που πλέον δεν θα προσφέρει κάτι, αφού αν βρεθεί, θα βρεθεί εκπρόθεσμα. Όσο για τους χούλιγκανς, τους συγχωρώ… σας εκλιπαρώ, αφήστε με να κάνω κάτι…
Στιγμές αργότερα η αίθουσα τύπου του αστυνομικού μεγάρου ήταν έτοιμη για το μεγάλο γεγονός. Ο Μπόκας σε μια γωνιά περίμενε να δει και να ακούσει. Θα ξεκαθάριζε το τοπίο άραγε;
Ο Άγιος Βασίλης κοίταζε σταθερά το φακό. Ξερόβηξε, έβγαλε τα γυαλιά του, και σαν μεγάλος ρήτορας απευθύνθηκε στον παγκόσμιο πληθυσμό, ξέροντας ότι αυτό το μήνυμα θα γινόταν αμέσως viral.
-Σήμερα, όπως γνωρίζετε, είναι παραμονή Χριστουγέννων. Πριν από λίγες ώρες όλα τα παιχνίδια και τα δώρα καταστράφηκαν από αγνώστους. Ξέρετε επίσης ότι η λίστα μου κλάπηκε λίγες μέρες νωρίτερα. Δεν ξέρω γιατί έγιναν αυτά. Αλλά ξέρω ότι πρέπει να τιμήσουμε το μήνυμα των Χριστουγέννων ούτως ή άλλως και να μην υποκύψουμε σε εκβιασμούς! Πρέπει να δείξουμε την αγάπη μας, την καλοσύνη μας και την προσφορά μας! Σας καλώ όλους, γονείς και παιδιά, να γιορτάσετε όλοι μαζί και να φτιάξετε χειροποίητα δώρα, που θα σας χαρίσουν αξέχαστες αναμνήσεις! Και του χρόνου, θα βγούμε δυνατοί από αυτή την κατάσταση και η παράδοση θα συνεχιστεί! Σας ευχαριστώ όλους! Καλά Χριστούγεννα!!!
Καλά το έπαιξε, σκέφτηκε ο Μπόκας και αποχώρησε εν μέσω επευφημιών και καταιγισμού ερωτήσεων από τους παρευρισκόμενους δημοσιογράφους.
-7-
Όπως ήταν αναμενόμενο, ο Άγιος Βασίλης έγινε ο ήρωας της ημέρας. Μονοπώλησε το ενδιαφέρον κάθε συζήτησης για τις επόμενες ημέρες, οι προβολές ταινιών εμπνευσμένες από αυτόν έδιναν κι έπαιρναν, οι πωλήσεις προϊόντων με τη μορφή του εκτινάχθηκαν στα ύψη και τα Χριστούγεννα γιορταστήκαν με τον παλιό καλό τρόπο, κάνοντας τους πάντες να νιώθουν εκπληκτικά με τους εαυτούς τους, που ανακάλυψαν το κρυφό μήνυμα της προσφοράς και της έννοιας για το συνάνθρωπο.
Ο επιθεωρητής πέρασε την άδεια των εορτών στο χωριό του με τη γυναίκα και την κόρη του, λιτά και χωρίς καμία αλλαγή από ό,τι έκανε τόσα χρόνια. Και αν και μέσα του ήταν ευχαριστημένος με την επιστροφή των μαζών στις ρίζες, κάτι δεν του κολλούσε στην όλη υπόθεση. Και έτσι πέρασε τις λιγοστές ημέρες εκτός υπηρεσίας αποφασισμένος να βγάλει επιτέλους άκρη στην παράλογη αυτή αλληλουχία γεγονότων.
-8-
3.01.19
- Μπορώ να περάσω;
- Μπορώ να σας πω όχι, επιθεωρητά;
Δεν είχε αλλάξει τίποτα στο σπίτι του Αγίου Βασίλη από την τελευταία φορά που βρέθηκε εκεί. Κάθισε στο ίδιο σημείο της πρώτης κατάθεσης που είχε κάνει, στον τεράστιο καναπέ, και ο Μπόκας θα ορκιζόταν ότι ακόμη και τα μπισκότα στην πιατέλα ήταν ακριβώς όσα και τότε.
- Σε τι οφείλω την τιμή της επίσκεψής σας, λοιπόν; Ρώτησε ο Άγιος Βασίλης.
- Θα μπορούσατε να το πείτε επαγγελματική διαστροφή, αγαπητέ. Διότι δεν μπορώ να ηρεμήσω, εκτός εάν έχω σχηματίσει μια ικανοποιητική άποψη για κάθε υπόθεση την οποία ερευνώ. Και νομίζω πως κατέληξα σε ένα συμπέρασμα, το οποίο θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας.
- Είμαι όλος αυτιά. Βρήκατε τη λίστα μου μήπως;
- Όχι. Αλλά θα φτάσουμε κι εκεί.
- Ανυπομονώ.
- Ωραία. Ακούστε λοιπόν, τα γεγονότα. 1. Υπάρχει ένα αρχείο, το οποίο αποκαλείτε λίστα και περιέχει διάφορα ονόματα. 2. Δεν υπάρχει αντίγραφο 3. Μόνο εσείς έχετε το συνδυασμό του χρηματοκιβωτίου. 4. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ή στοιχεία ότι παραβιάστηκε και 5. Η λίστα είναι άφαντη. Το μόνο ασφαλές συμπέρασμα; Ότι την λίστα την πήρατε εσείς: δεν υπάρχει άλλη λογική εξήγηση!
- Ας υποθέσουμε πως έχετε δίκιο. Γιατί να το κάνω αυτό;
- Μπορείτε να μου το πείτε μόνος σας, αλλά θα δοκιμάσω την τύχη μου με την εξής μαντεψιά: για φήμη και χρήμα.
- Τι μου λέτε!
- Η ύπαρξή σας ολόκληρη καλύπτεται από ένα πέπλο μυστηρίου. Δεν υπάρχουν αρχεία δραστηριότητάς σας στα οικονομικά και ό,τι μπορώ να πλησιάσω καταλήγει σε βιτρίνες εταιριών. Αλλά με πολύ κόπο και έρευνα κατέληξα στα εξής: για την εμφάνισή σας και την καθιέρωσή σας ως παγκόσμιο χαρακτήρα, υπεύθυνη είναι μια τεράστια βιομηχανία αναψυκτικών.
- Μάλιστα.
- Φαντάζομαι ότι στη συνέχεια μπήκαν και άλλοι στο κόλπο. Και λογικά οι περισσότεροι «χορηγοί» σας είναι εταιρίες παιχνιδιών και εποχιακών ειδών, που μάλλον σας δίνουν τις πληροφορίες που χρειάζεστε και τσεπώνουν το παραδάκι από τις πωλήσεις όλων των γιορτινών αγορών! Κι εσείς, ως μεσάζων, λογικά δεν παίρνετε και το μεγαλύτερο κομμάτι της πίτας. Οπότε, αποφασίσατε να τους δείξετε.
- Ενδιαφέρον. Συνεχίστε, θέλω να δω την κατάληξη.
- Τα τελευταία χρόνια, λοιπόν, έψαξα την εικόνα της δημοσιότητάς σας. Εμφανίζει κατακόρυφη πτώση, γιατί όλοι σας θεωρούν δεδομένο: έναν γεράκο ο οποίος θα κάνει τα μαγικά του και τα δώρα θα βρεθούν κάτω από τα δέντρα. Ο καταναλωτισμός του κόσμου βέβαια ικανοποιείται, αλλά δεν κατευθύνεται κάπου που να σας βολεύει προσωπικά… και τι έκπληξη! Με την ηρωική σας συνέντευξη, εκτοξεύθηκαν οι πωλήσεις των προϊόντων με τη μορφή σας! Τα οποία, όπως έμαθα, έχουν κατοχυρώσει εκ νέου copyright από μια παγκόσμια εταιρία – φάντασμα, για την οποία, με τα μέσα που διαθέτω, δεν μπορώ να μάθω τίποτα – αλλά είμαι σίγουρος πως εσείς θα είστε ο ιδιοκτήτης! Τι έχετε να πείτε τώρα;
Ο Άγιος Βασίλης άρχισε να χειροκροτεί.
- Πολύ ωραία ιστορία, επιθεωρητά, πραγματικά έχετε μεγάλη φαντασία! Θα μπορούσε να γραφτεί ολόκληρη σειρά βιβλίων με βάση τις ιδέες σας! Αλλά δυστυχώς, από ό,τι κατάλαβα, δεν υπάρχει καμία απόδειξη για τους ισχυρισμούς σας… οπότε, εάν ακόμη επιμένετε, ελάτε να με βρείτε όταν θα έχετε κάτι στα χέρια σας. Πάντως σας ευχαριστώ για τη διασκέδαση… και καλό σας βράδυ!
Ο Μπόκας δεν πτοήθηκε. Ήξερε ότι όλα αυτά ήταν η προσωπική του απάντηση στο αίνιγμα. Ήθελε όμως να τα πει και να ξαλαφρώσει. Είχε ταράξει τα νερά, και θα περίμενε υπομονετικά μέχρι να τσιμπήσει το δόλωμα και να κάνει τη λάθος κίνηση.
- Καλό βράδυ. Το μόνο που θέλω να πω είναι ότι κατά βάθος είμαι απογοητευμένος. Θα προτιμούσα να μου τα αρνηθείτε όλα, να εξοργιστείτε, να υπερασπιστείτε τις αρχές τις οποίες πρεσβεύετε… αλλά μάλλον ήξερα ότι δεν θα το κάνατε. Τουλάχιστον το μόνο καλό που καταφέρατε είναι, έστω και για μια χρονιά, κάποια μυαλά να ανοίξουν στα νοήματα πίσω από τις λέξεις… μέχρι να τα ξανακλείσετε εσείς και το σύστημα το οποίο υπηρετείτε. Χαίρετε.
-9-
Μόλις έφυγε ο επιθεωρητής, ο Άγιος Βασίλης κάθισε σκεφτικός στο γραφείο του. Υπήρχε αλήθεια σε αυτά που έλεγε ο Μπόκας… αλλά και κάτι περισσότερο, το οποίο ούτε ο ίδιος δεν μπορούσε να εξηγήσει ακόμη. Πραγματικά η όλη ύπαρξή του οφειλόταν στις πολυεθνικές που τον δημιούργησαν, τον υποστήριξαν και τον πλήρωναν… ψίχουλα ομολογουμένως μπροστά στα όσα έβγαζαν αυτές, αλλά στην αρχή δεν ήταν έτσι τα πράγματα. Θυμήθηκε τις εποχές στις οποίες, με την αφέλεια της νιότης του, πίστευε σε όσα υποτίθεται πως πρέσβευε… πως ένοιωθε ότι προσέφερε μαγεία στα παιδάκια όλου του κόσμου… πως διέδιδε την αγάπη και την προσφορά… Και άντεξε αρκετά χρόνια. Ήθελε να τα παρατήσει αρκετές φορές, όπως τότε που έμαθε πως τα δώρα τα πλήρωναν οι γονείς των παιδιών με μια σιωπηλή συναίνεση και τα παρέδιδαν στα σπίτια υπάλληλοι της εκάστοτε παιχνιδοεταιρίας… αλλά του είπαν πως έτσι διατηρείται ο μύθος, δεν μπορεί να τσακίσει τις ελπίδες των παιδιών! Ή, όταν έμαθε πως όλοι οι εργαζόμενοι στο εργοστάσιό του (που στην ουσία ήταν μια αποθήκη εμπορευμάτων των χορηγών) προσλαμβάνονταν με βάση το ύψος τους με ρατσιστικό ουσιαστικά τρόπο, αλλά πάλι σιώπησε, γιατί του εξήγησαν ότι προσφέρεται δουλειά σε έναν ειδικό πληθυσμό και άρα κοινωφελές έργο… Το τελευταίο χτύπημα ήταν όταν έμαθε ότι η λίστα του περιείχε μόνο παιδιά τα οποία ανήκαν σε οικογένειες με οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν ό,τι απαιτούνταν… και τα ονόματα των άτακτων παιδιών ήταν όλα τα φτωχά και άπορα πλάσματα… ε, εκεί ξεχείλισε το ποτήρι. Δεν θα έπαιζε άλλο το παιχνίδι με τους όρους τους. Θα έβαζε τους δικούς του.
Το σχέδιο το σκέφτηκε εύκολα. Το μεγαλύτερο χτύπημα θα ερχόταν, εάν δεν θα μπορούσαν να πωληθούν τα δώρα. Ο τρόπος; Κάτι που δεν θα τον ενέπλεκε προσωπικά. Κλοπή. Τίνος πράγματος; Της λίστας φυσικά, η οποία ήταν πασίγνωστη και θεωρητικά αναντικατάστατη. Και η λύση… απλούστατη. Τα δικά τους όπλα εναντίον τους. Είχε αρκετούς έμπιστους υπαλλήλους. Διάλεξε τον πιο εχέμυθο, τον έκρυψε στον τεράστιο κόκκινο σάκο του (ας μην του έδιναν τόσο υπερβολική αμφίεση!) και τον έμπασε σπίτι. Του έδωσε τη λίστα και παρέα την επόμενη ημέρα ξαναβγήκαν από το σπίτι. Μηδέν αποδείξεις, μηδέν αποτυπώματα, μηδέν παραβιάσεις. Το απόλυτο έγκλημα. Και όταν επέστρεψε, κάλεσε την άμεση δράση, γιατί η υπόθεση έπρεπε να πάρει δημοσιότητα. Και το εργοστάσιο φυσικά δική του δουλειά ήταν, για να μπορέσει μετά να δώσει την περιβόητη συνέντευξη… Και ναι, δική του ήταν η εταιρία Santa.com και τα έσοδα από τα προϊόντα του…
Ήταν ευχαριστημένος με τον εαυτό του. Επέστρεψε για μια στιγμή στις εποχές της ικμάδας του και αισθάνθηκε περήφανος. Ο πόλεμος με τους χορηγούς του μόλις άρχιζε, αλλά τώρα είχε αυτός το πάνω χέρι. Ήθελε να αλλάξει πολλά, και ο χρόνος θα έδειχνε τι θα κατάφερνε.
Αυτό που ήταν όμως περίεργο ήταν η ξαφνική του επιφοίτηση να κάνει έναν έλεγχο της λίστας και της οικονομικής κατάστασης των οικογενειών. Δεν θυμόταν πολλά από εκείνη τη νύχτα… αλλά υπήρχε κάποιος (στον ύπνο του; στον ξύπνιο του; Δεν μπορούσε να πει), ο οποίος τον παρακίνησε να το κάνει. Ένας κοκαλιάρης, ρακένδυτος γεράκος, με καλοσυνάτη έκφραση και ρητορική δεινότητα, ο οποίος του θύμισε γιατί ξεκίνησε αυτή τη δουλειά, του έδωσε να καταλάβει τις λανθασμένες του αποφάσεις, τον παρότρυνε να ξαναγίνει αυτό που έπρεπε να είναι πάντοτε. Είχε γεμίσει το μυαλό και την ψυχή του με τόση γαλήνη… Και ξύπνησε την επόμενη ημέρα με άπειρα σχέδια στο κεφάλι του και μια αποφασιστικότητα που ποτέ δεν είχε στη ζωή του.
Και είχε την αίσθηση ότι τον ήξερε, και ότι το όνομά του ήταν Νικόλαος…
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ό,τι κι αν γινόταν τελικά στο μέλλον, ο Άγιος Βασίλης αποφάσισε για μια φορά στα τόσα χρόνια να απολαύσει ολιγοήμερες διακοπές. Κάθισε στην πολυθρόνα του δίπλα στο τζάκι, μαζί με το γάλα του, και αποφάσισε να δει την αγαπημένη του γιορτινή ταινία. Χαμογελούσε μέσα από τη γενειάδα του, καθώς σιγοψιθύριζε την αγαπημένη του ατάκα:
“Merry Christmas, you filthy animal… and a Happy New Year!!!”
Παναγιώτης Θ. Κοσμάς, 2018
