ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος στις 24 Αυγούστου , γιορτή του Αγίου , μετά το τέλος της λειτουργίας όλοι όσοι βρεθήκαμε στην εκκλησία ακολουθήσαμε την ιερή εικόνα του Αγίου Κοσμά μέχρι το εκκλησάκι του που βρίσκεται στο Μικρό Μαχαλά, δίπλα από την αστυνομία. Αρκετοί ήταν οι πιστοί που συνόδεψαν την εικόνα του Αγίου. Το εκκλησάκι είχε την τιμητική του . Οι γυναίκες της γειτονιάς φρόντισαν για τον ευπρεπισμό του.
Όλοι μας γνωρίζουμε ότι ο Άγιος Κοσμάς επισκέφτηκε το χωριό μας κατά τις τρεις περιοδείες του που έκανε στην Ήπειρο. Σαν πρωταρχικό ζήτημα έβαζε την εκπαίδευση της νέας γενιάς, γιατί θεωρούσε τη μόρφωσή της, σαν το πρώτο θεμέλιο της αναγέννησης. Γι’ αυτό σαν κατακλείδα όλων του των λόγων κι όλων των προσπαθειών είχε πάντοτε στα χείλη του την προτροπή της ίδρυσης σχολείων απ’ όπου κι αν περνούσε. Το ίδιο έκανε και στη Ζίτσα όταν για πρώτη φορά πέρασε το 1764, όπου δίδαξε στο χωράφι που είναι σήμερα το εικόνισμά του. Στο τέλος της δε της διδασκαλίας του έκανε έρανο και παρακίνησε τις γυναίκες να ξηλώσουν τα φλωριά από τα φέσι που φορούσαν στα κεφάλια τους και να τα προσφέρουν για να ιδρυθεί σχολείο στη Ζίτσα. Όπως διέσωσε η παράδοση υπήρξε μεγάλη προθυμία και με το ποσό που συγκεντρώθηκε χτίστηκε το σχολείο, το οποίο οι κάτοικοι ονόμαζαν «Δασκαλειό».